Nguyễn Phương Anh
Hiện nay dự thảo “Dự thảo Nghị định quy định danh mục vị trí công tác và thời hạn định kỳ chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức” đang được đưa ra lấy ý kiến nhân dân tại website của Chính phủ (1). Mục đích của nghị định này là nhằm ngăn ngừa tiêu cực, tham nhũng, tạo điều kiện nâng tầm cán bộ. Nhưng để làm được các mục tiêu quý hoá trên thì biện pháp luân chuyển này có thực sự đáp ứng, hay có thực sự khả thi ? Xét qua nội dung ta sẽ thấy.
Website Bộ Tư pháp
Nguồn: http://moj.gov.vn
--------------------------------------------------------------------------------
Dự thảo Nghị định nêu rõ định kỳ chuyển đổi vị trí công tác là việc bắt buộc bố trí, phân công lại vị trí công tác sau thời hạn quy định đối với cán bộ, công chức, viên chức thuộc đối tượng chuyển đổi vị trí trong phạm vi ngành, lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ. Việc định kỳ chuyển đổi vị trí công tác chỉ thực hiện thông qua việc điều động cán bộ, công chức, viên chức từ bộ phận này sang bộ phận khác cùng chuyên môn nghiệp vụ trong từng cơ quan, tổ chức, đơn vị. Đối tượng áp dụng là cán bộ, công chức, viên chức không giữ các chức vụ quản lý…
Rõ ràng muốn ngăn ngừa hay chống cái gì thì người ta cũng phải dựa trên cơ sở tìm ra cái nguồn gốc, căn nguyên… chứ không phải đi theo mà chữa bệnh kiểu như chữa AIDS lại là lở loét ở đâu thì bôi thuốc chỗ đó.
Vậy mà trong nghị định vẫn là cách chữa từ ngọn, không phải căn nguyên nếu xét qua một số hệ quả mà nghị định đem lại khi thi hành.
Việc luân chuyển cán bộ với việc quy định như trên thì ít nhất phải định nghĩa lại thế nào là tổ chức, cơ quan, đơn vị. Luân chuyển trong nội bộ đơn vị khác hẳn luân chuyển trong cơ quan, luân chuyển trong cơ quan mang tính rộng hơn nhiều nhưng người ta cũng có thể lợi dụng để luân chuyển trong đơn vị là các tổ, đội, phòng… để lách nghị định và như vậy sẽ không có tí tác dụng nào cả.
Ví dụ ,Cục Hải quan Hà Nội là cơ quan thì việc luân chuyển sẽ có tác dụng nhiều vì các đơn vị trực thuộc nhiều. Nhưng nếu tính chi cục Hải quan Gia Lâm là đơn vị thì việc luân chuyển trong nội bộ chi cục có vài chục người là không có giá trị phòng ngừa, vì lượng quản lý đã là số đông không bị luân chuyển nên số còn lại luân chuyển rất là ít. Mặt khác ở các đơn vị thì thường là 3 cùng “cùng làm cùng hưởng cùng chịu tội”. Đa phần các vụ tiêu cực tại Hải quan thì 100% là bắt cả đơn vị như Đồng Bành, Dốc Quýt,Tân Thanh…
Trong các đối tượng của nghị định thì đa phần đội ngũ lãnh đạo (thường đi kèm quản lý) của cơ quan, tổ chức, đơn vị không bị luân chuyển và như vậy khác gì “tắm từ háng” vì tham nhũng là luôn liên quan đến chức quyền, địa vị.
Luân chuyển giữa các bộ phận trong đơn vị mà lại cùng chức năng thì nghe có hợp lý không khi mỗi một bộ phận đều có chức năng riêng? Ví dụ như trong một đơn vị có bộ phận kế toán, bộ phận kinh doanh, bộ phận bảo hành… và nói chung chả có bộ phận nào cùng chuyên môn nghiệp vụ cả, vì nếu cùng thì nó đã cùng bộ phận mất rồi.
Luân chuyển liệu có nảy sinh mua quan bán chức nhiều lần bởi vì đối với cán bộ công chức thì việc nhận vị trí mới đồng nghĩa với việc có sếp mới, có quan hệ mới… Để từ từ hoà vào công việc thì ít nhất cũng phải thăm hỏi này nọ, quà cáp và họ sẽ tìm cách gỡ lại vốn càng nhanh càng tốt.
Việc luân chuyển này sẽ thực hiện ngay tại địa phương hay chuyển địa phương? Cán bộ có đủ sức khoẻ hay kinh phí để đi huyện, tỉnh xa đối với các cơ quan, đơn vị có chi nhánh, bộ phận trực thuộc… tại các địa phương khác trong đất nước? Việc di chuyển đến một nơi khác sẽ phát sinh thời gian để quen việc, như bà phó chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và ngân sách Quốc hội đã nói : “Nếu thật sự cán bộ có năng lực, chỉ cần một vài tháng anh ta có thể nắm bắt được công việc ở nơi mới mà không sợ mất nhiều thời gian”.
“Một vài tháng” cũng là quá thể vì nếu nhân với khoảng cỡ 500.000 vị trí luân chuyển thì lãng phí là “không nhỏ” = 1,5 triệu lần tháng lương phải trả cho học việc, quen việc , tương đương cỡ 3.000 tỷ đồng đổ xuống sông xuống biển. Hơn nữa, nếu khi việc đang cần kíp mà lại phải mất 3 tháng để làm quen thì có khác gì “đau đẻ chờ sáng trăng”, Mà đấy là cán bộ thực sự có năng lực đấy nhé, còn thiếu năng lực thì có đến cả năm cũng chưa quen việc được.
Chưa kể đến những chi phí khác như bị ngã nước khi đến nơi mới - gây tốn kém thuốc men, cần thêm nhà công vụ hay phát sinh thêm công tác phí để thuê nhà ở… thì vấn đề hợp lý hoá gia đình cũng là nổi cộm vì khi đi công tác xa 2-3 năm sẽ ít có cơ hội về nhà nên sẽ phát sinh nhiều tình huống khi xa mặt cách lòng, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ và tâm lý rất mạnh, có thể làm hiệu quả công việc giảm đi đáng kể.
Luân chuyển cán bộ từ nơi có mặt bằng giá cả thấp sang nơi giá cả cao thì cũng phải lo cho họ nên làm phát sinh lãng phí, nếu luân chuyển loanh quanh trong nội bộ địa bàn thì khác nào càng làm cho quan hệ của người tham nhũng thêm mạnh để tham nhũng thành tập đoàn mafia cho dễ, cho nhanh vì làm vậy tức là khuyếch tán cái xấu đi nhiều nơi.
Còn luân chuyển vị trí địa lý trong cảnh sát giao thông như đang đứng gốc cây này để làm “anh hùng núp” mà chuyển sang gốc cây khác thì không phải là ý trong nghị định này? mà ít nhất cũng phải từ đội CSGT này sang đội khác mà chức năng chỗ nào cũng là đứng đường thì liệu có ốn không?
Nếu tính cuộc đời làm việc của cán bộ cỡ 30 năm thì ít nhất thay đi đổi lại 10-15 lần (2-3 năm 1 lần). Ngồi một chỗ mà cứ nhấp nha nhấp nhổm thì khác gì “tư duy theo nhiệm kỳ” và đối tượng tham nhũng lại càng mong gỡ gạc để “phắn”, “chuồn” và lơ là trách nhiệm, làm tăng tham nhũng, và họ cũng sẽ không để lại cho người kế nhiệm một chiến lược dài hạn nào. Đồng thời luân chuyển nhiều sẽ gây khó dễ cho thanh tra, công an khi truy theo dấu vết của người phạm tội, những khoản tham nhũng sẽ bị chia nhỏ gây khó khăn nhiều cho điều tra.
Mặt khác lãnh đạo mới sẽ mua xe mới, lập phòng làm việc mới, sửa phòng theo tuổi, phong thuỷ từng người… tuyển lái xe mới vì đi ăn nhậu với nhau phải hợp cạ, biết tính sếp… nên không thể dùng người cũ. Cán bộ mới đến sẽ có bạn bè mới, công việc mới… sinh ra nhậu nhẹt, khao chức… lãng phí thời gian, tiền bạc…
Bản chất của con người khi đã tham nhũng rồi thì đi đâu làm gì cũng đều “có cách” cả. Càng đi nhiều vị trí thì càng tạo được mối quan hệ mới, mà toàn là quan hệ “nhạy cảm” nên sức tàn phá của tham nhũng sẽ càng lớn vì tạo nên cơ hội thuận lợi cho chúng kết bè, tạo nên tổ chức lớn theo kiểu “Ngưu tầm ngưu, mã tầm mã” để lũng đoạn ngược lại cả nghị định.
Nếu trong vòng 2-3 năm đó mà có người đang tham nhũng thì thực tế luân chuyển lúc này là rửa tội tham nhũng cho chúng. Đa phần các vị trí nhạy cảm ở Hải quan như kiểm hoá thì các kiểm hoá viên vẫn được thay đổi liên tục để bảo vệ chính họ chứ không phải làm trong sạch. Họ sẽ tránh bị soi xét nhiều nếu cứ ở mãi một cương vị, tránh tiếp xúc nhiều lần cùng với 1 doanh nghiệp dễ gây nghi ngờ cho các cơ quan chức năng về chống tham nhũng. Việc chuyển đi chỗ khác trong cơ quan, đơn vị thì có gì đặc biệt đâu, “ếch ở đâu mà chả là thịt”
Cũng y như vậy nếu cục thuế thay đổi người từ phụ trách phường này sang phụ trách phường khác, hay CSGT chuyển từ đứng đường chỗ Hoàn Kiếm sang đứng tại Pháp Vân thì cũng không có gì khác.
Cơ chế phòng ngừa tham nhũng mà làm như thế này thì có phải là để hợp thức hoá vấn đề tham nhũng? Người dân cũng nói rằng mọi việc thế là “vũ như cẩn”, “đánh bùn sang ao” chỉ làm để loè họ mà thôi.
Với những phân tích như trên ta thấy rõ việc áp dụng nghị định này là không ổn và không khả thi. Với những cách suy nghĩ như trong nghị định trên thì chính phủ có nghĩ ra thêm hàng trăm nghị định mới nữa thì cũng là “thông minh như cũ” mà thôi.
Bản chất của chế độ độc tài là sinh ra quá nhiều tham nhũng và phải chữa là chữa ở chính chỗ này. Tất nhiên trên thế giới cũng có tham nhũng nhưng ở mức độ ít hơn nhiều vì do họ có chế độ khác hẳn: dân chủ rất cao, cạnh tranh chính trị… Nói cách khác muốn chống được tham nhũng ở nước ta hiện nay thì phải cho chế độ độc tài toàn trị cộng sản vào dĩ vãng để xây dựng một chế độ dân chủ, đa nguyên, đa đảng.
Hà Nội, 20/06/2007.
--------------------------------------------------------------------------------
Bài do tác giả gởi. DCVOnline biên tập và minh hoạ và chú thích.
Bài do tác giả gởi. DCVOnline biên tập và minh hoạ và chú thích.(1) Xem toàn văn: “Dự thảo Nghị định quy định danh mục vị trí công tác và thời hạn định kỳ chuyển đổi vị trí công tác đối với cán bộ, công chức, viên chức.” tại website của Bộ Tư Pháp, CHXHCN Việt Nam
http://www.danchimviet.com/php/modules.php?name=News&file=article&sid=3543
No comments:
Post a Comment